Het huidige lerarentekort dwingt schooldirecteuren tot creatief denken als het gaat om personele bezetting. Detacherings- en uitzendbureaus schieten als paddenstoelen uit de lucht en ook het zzp’en in het basisonderwijs wordt steeds populairder. Vanuit verschillende hoeken wordt geklaagd over de kosten van deze alternatieve dienstverbanden, maar klopt dit eigenlijk wel? In dit artikel worden verschillende dienstverbanden in het onderwijs objectief met elkaar vergeleken.

Een veelgehoord argument in onderwijsland is:

ZZP-ers en uitzendbureaus zijn te duur en onttrekken onnodig veel geld uit het onderwijs.

Dit artikel maakt objectief een vergelijking tussen de verschillende vormen waarop onderwijsprofessionals werkzaam zijn. Om focus aan te brengen richten we ons op de CAO en loongebouw van het Primair Onderwijs (bron: PO-Raad).

De onderzoeksvraag is: “Wat zijn de totale loonkosten gebaseerd op schaal L11 (conform CAO PO 2018-2019/trede 10) met tien jaar ervaring en werktijdfactor 0,8 in loondienst (1), via uitzend/detacheringsbureaus (2) en als ZZP-er? (3)

Berekening in 3 variaties

1. Leerkracht in loondienst is ingedeeld in een schaal en trede + eventueel schaaluitloopbedrag. Hij/zij ontvangt vakantiegeld & structurele eindejaarsuitkering.
2. Leerkracht via uitzendbureau: uurtarief * gewerkte uren.
3. ZZP-leerkracht: uurtarief * gewerkte uren.

1.Toelichting loonkosten leerkracht in dienst (zie tabel)

Het bruto-salaris voor de leraar bedraagt € 3.499,-. Hierop komen verplichte Werknemersverzekeringen, Inkomensafhankelijke bijdrage Zvw en pensioenpremie. De totale werkgeverskosten komen op € 4.712,67 (bron: rekentool model werkgeverslasten PO)

Ziekteverzuim (doorbetaling) en vervanging wordt meegenomen: het gemiddelde ziektepercentage voor onderwijssector PO is ca 6% die we optellen bij de loonkosten.

Reiskosten en werkplekkosten gesteld op € 125,- / mnd.

Vakantiegeld en structurele eindejaarsuitkering zijn meegenomen in de berekening.

totaal:

Loonkosten dienstverband € 5.100,- / mnd. dus € 47,- per gewerkt uur.

2.Loonkosten leerkracht via uitzendbureau/detacheerder (zie tabel)

Uitzendbureaus detacheren leerkrachten in het PO, waarbij het uitzendbureau de werkgever is en het schoolbestuur de klant. Bij een gelijkblijvend salaris voor de leerkracht (soms wordt een salaris fors boven CAO geboden) drijven twee elementen de kosten op:

1. Vergoeding voor het uitzendbureau (geschat 15 tot 30% soms 50%)
2. Arbeid wordt belast met 21% BTW.

totaal:

Loonkosten (uitzend)bureau € 7.189,- / mnd. dus € 65,- per gewerkt uur.

3. Leerkracht als ZZP-er (zie tabel)

Sommige leerkrachten schrijven zich in als ZZP-er en werken zelfstandig voor schoolbesturen. Op die manier hebben zij een flexibele en gevarieerde werkroutine, die vaak tijdelijk van aard is (inval, opvang piekdrukte, tijdelijke inzet van expertise etc.).

Een ZZP-er is vrij om het uurtarief te bepalen en wordt betaald voor de daadwerkelijk gewerkte uren. De ZZP-er is zelf verantwoordelijk voor inkomen bij ziekte en als er geen opdracht is. De Inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet, pensioen en ziekteverzekering betaalt de ZZP-er zelf. ZZP-ers die lesgeven en rechtstreeks factureren aan de school zijn vrijgesteld van BTW (bron: Belastingdienst)

Loonkosten ZZP-er met uurtarief van € 55,- zijn € 6.083,- / mnd/

Conclusie

Inzet van professionals is complexe materie. Als je je focust op loonkosten (onderzoeksvraag) juist weer helemaal niet. Een objectief vergelijk (appels met appels) geeft aan dat werknemers in loondienst 16% goedkoper zijn tov. ZZP-ers en minimaal 29% goedkoper tov. uitzendbureaus.

Het vergelijk geeft een veel beter inzicht van de daadwerkelijke loonkosten, die tussen € 47,- en € 65,- per uur liggen. Zijn deze verschillen dan zo groot dat het “BOE-geroep” -enkel gebaseerd op kosten- gerechtvaardigd is? Is het met deze kennis niet veel slimmer om de verschillende vormen van werkgever en werknemerschap slim en effectief in te zetten zodat ze elkaar aanvullen en versterken?

Bron

Edulance: Hidde Kollenburg heeft bijgedragen aan dit artikel op verzoek van Hans Hoekstra.

Auteur: Hans Hoekstra – Marktwijs Consultancy.

Disclaimer: Marktwijs Consultancy is en was niet actief en is niet voornemens een rol te spelen in de sector arbeidsbemiddeling, detachering, uitzend-activiteiten en/of pay-rolling. (c) 2019 Marktwijs Consultancy